Koffie zonder plantage: Gentse start-up ontwikkelt boon van de toekomst

Door Ingo Pauwels

Wat als je elke ochtend kan genieten van een dampend kopje koffie waar geen enkele koffieplant voor nodig is? Dat is precies waar de Gentse start-up ‘Koppie’ mee bezig is. Met hun klimaatvriendelijke boon, gemaakt van lokale peulvruchten, willen ze het ritueel van koffiedrinken bewaren én tegelijk de planeet sparen. Intussen loopt er een Europese patentaanvraag voor hun geheime formule. 

Oprichters Daan Raemdonck & Pascal Mertens

Een boon met een missie

Enkele jaren geleden vernamen oprichters Daan Raemdonck en Pascal Mertens dat koffie wereldwijd in de top drie van klimaatbelastende producten met grootste CO₂-afdruk staat, na rood vlees en cacao, maar vóór kaas en melk. Tel daar de grillige oosten en stijgende prijzen bij, en een alternatief leek in hun ogen meer dan welkom. "Maar voor alle duidelijkheid: we zijn niet gestart met de intentie om koffie te vervangen,” benadrukt Raemdonck. “We willen net het ritueel beschermen naar de toekomst toe." 

Zo smaakt innovatie

De start-up begon breed, maar kwam uiteindelijk uit bij kikkererwten. Die peulvruchten zijn stevig genoeg om na fermentatie boonvormig te blijven. Dankzij een proces van fermentatie en roosteren bootsen de ondernemers een boon na die niet verpulvert en die de smaak van koffie benadert. In de zomer van 2024 testte het Coffee Excellence Centre in Zwitserland hun product uit. De score? Een magere 55 procent. Maar na wat sleutelwerk behaalden ze in december een geslaagde score van 70 procent. Dat betekent dat hun product vergelijkbaar is met klassieke koffie, met minder off-flavours die alternatieven vaak parten spelen.

Race om het patent

‘Koppie’ kreeg steun van VLAIO, het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen en haalde investeerders aan boord. Met die middelen willen ze verder ontwikkelen en opschalen. Intussen loopt een Europese patentaanvraag voor hun zelf omschreven “nieuwe generatie koffie-alternatieven gebaseerd op unieke fermentatie en roostertechnologie, en toegepast op lokale peulvruchten”. Vergevorderde internationale concurrenten in Singapore en de VS hijgen stilaan in hun nek, maar Raemdonck en Mertens geloven dat hun boon uniek is: geen poeder, maar een volwaardige gefermenteerde ‘boon’ die de rituelen van koffie intact houdt. "Voor zover we weten, zijn we de eersten die zo ver raken,” beklemtoont Raemdonck. Toch moet hun product nieuw en inventief genoeg zijn om een patent te bemachtigen. 

En de cafeïne?

Voorlopig is de boon cafeïnevrij, want geen plant in het noordelijk halfrond bevat cafeïne. Maar ‘Koppie’ onderzoekt mogelijkheden om cafeïne toe te voegen, bijvoorbeeld via een natuurlijke extractie uit thee of een chemisch aanmaaksel. Zo zou zelfs de traditionele wake-up shot behouden blijven. De start-up hoopt rond midden volgend jaar hun eerste producten op de markt te brengen. Raemdonck en Mertens bewijzen in elk geval dat innovatie en traditie perfect hand in hand kunnen gaan.